رژیما | مجله رژیم درمانی و لاغری

گویی چرخه چاقی و لاغری با تغذیه نامناسب و پرخوری های عصبی همچنان ادامه دار است اما بهتر است ما خود را از زیان های احتمالی رژیم های چاقی و لاغری مصون نگه داریم. یکی از عضو هایی که در جریان این نوع رژیم ها در معرض آسیب های احتمالی قرار دارد، پوست است.
برای آشنایی با مخاطرات این رژیم ها روی پوست با «دکتر آناهیتا والی»، متخصص پوست و مو، به گفت وگو نشستیم تا روش های به حداقل رساندن آسیب های پوست را بدانیم. پس با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

خانم دکتر، برخی معتقد هستند، رژیم های غذایی که به منظور چاقی یا لاغری تجویز می شود، دشمن پوست هستند. نظر شما چیست؟

در تمام مراجع علمی تاکید می شود پوست قادر است خود را با کاهش وزن آهسته، تدریجی و محدود به یک تا یک و نیم کیلوگرم در ماه سازگار کند.
برای مثال شخصی را در نظر بگیرید که 10 کیلوگرم اضافه وزن دارد، اگر این مقدار را ظرف 10 ماه کم کند به طوری که مواد معدنی لازم و پروتئین ها به اندازه کافی به بدنش برسد، پوست می تواند به آهستگی با این کاهش وزن تطابق پیدا کند.
اما متاسفانه اکثر افرادی که تصمیم به کاهش وزن می گیرند، دوست دارند از رژیم های فوری و چند هفته ای برای کاهش وزن خود استفاده کنند بنابراین یا بدون مراجعه به متخصص تغذیه یا تحت رژیم های غذایی افراد غیرمتخصص، اقدام به گرفتن رژیم می کنند و مثلا چهار کیلوگرم در ماه وزن کم می کنند.
رژیم غذایی در چنین شرایطی می تواند آسیب زا باشد و منجر به ایجاد عوارضی در پوست فرد شود. مسئله دیگر این است که معمولا این سبک رژیم گرفتن پایدار نیست و این افراد در پایان رژیم خود، دوباره چاق می شوند در حالی که اگر رژیم غذایی آهسته و پیوسته باشد شخص می تواند برای همیشه اندام متناسب خود را حفظ کند.
در حالت کلی متخصصان پوست با رژیم لاغری بسیار موافق  هستند به شرط آنکه روش آن به طور صحیح و تحت نظر متخصص پوست و تغذیه انجام شده باشد؛ چه آنکه اثرات متابولیکی رژیم غذایی روی بدن، منجر به کاهش بیماری هایی چون قندخون، فشار خون، پیشگیری از کبد چرب، کاهش آرتروز و فشار روی مفاصل و … می شود.

 یک محور زمان داریم و یک محور وزن. مثلا فردی که با 15 کیلو اضافه وزن به پزشک مراجعه می کند، بهترین برنامه لاغری برای این شخص باید به گونه‌ای تنظیم شود که این 15 کیلو در عرض 15 ماه کم شود.
گاهی اوقات شخصی چربی خونش بالا رفته و دارای کبد چرب است و برای کنترل بیماری اش ناچار است به صورت اورژانسی وزن خود را کم کند.
حتی در چنین شرایطی نیز در ماه های اول مجاز نیست بیشتر از دو کیلوگرم وزن کم کند. بنابراین ما یک نسبت داریم که صورت کسر مقدار کاهش وزن و مخرج این کسر زمان است و باید تعادل این دو رعایت شود.

چرا رژیم های لاغری به پوست آسیب می زند؟

تصور کنید غذایی که می خورید دخل شما و کالری ای که می سوزانید خرج شماست. در طول روز شما با هر واحد غذایی که می خورید یک میزان از کالری را وارد بدن خود می کنید.
ورزش و فعالیت های روزمره یا حتی فعالیت های اندام های داخلی مانند تپیدن قلب یا تنفس ریه باعث سوزاندن این کالری ها می شود که همان هزینه های بدن شماست.
حالا اگر کسی دخل و خرجش مساوی باشد مثل این است که نه پولدار می شود و نه فقیر؛ پس وزنش متعادل است. اگر پول زیادی به دست آورد و مقدار بسیار کمی از آن را خرج کند. مانند زمانی که پولش را در بانک سپرده می کند، بدن هم چربی را سپرده می کند.
برعکس این قضیه نیز صادق است مانند وقتی که دخلتان کم است و خرجتان زیاد که منجر به فقر می شود پس بدن لاغر می شود. اگر کسی در چنین شرایطی قرار بگیرد، دخل و خرج خود را تنظیم می کند. برای مثال از خرید لباس نو یا رفتن به رستوران و … صرف نظر می کند و پول اندک خود را به مخارج ضروری تر اختصاص می دهد.
بدن هم دقیقا به همین صورت مصرف کالری در بدن را مدیریت می کند؛ یعنی وقتی در شرایط  رژیم لاغری مواد غذایی کافی به بدن نمی رسد، بدن ما قلب، ریه، کبد و اندام های داخلی دیگر را در اولویت می گذارد و سهم غذای آنها را می دهد.
در صورتی که چیزی اضافه بماند به پوست مو و ناخن ها اختصاص داده می شود اما در صورت کمبود مواد غذایی از سهم این قسمت ها یعنی پوست و مو زده می شود.

برای مثال چنانچه ذخیره خون فردی 15 باشد، کم خون محسوب نمی شود اما برای اینکه مو و ناخن خوبی داشته باشد این ذخیره باید بالای 70 باشد.
پس زمانی که کسی رژیم می گیرد بدن را در محدودیت قرار می دهد و در واقع ورودی بدن کم می شود در چنین شرایطی همانطور که گفته شد، بدن از پوست و مو و ناخن کم می گذارد.