چرا دهان بو می دهد؟
بوی بد دهان… مشکلی غیرقابل تحمل اما قابل درمان!
آیا تا کنون پیش آمده از شخصی که به او اعتماد دارید، بخواهید دهانتان را بو کند و در مورد بوی دهانتان صادقانه به شما نظر دهد؟ احتمالا همه‌ی ما این تجربه را داشته‌ایم که هنگام صحبت در جمع به علت بوی بد دهانمان مجبور به سکوت شده باشیم و یا برعکس، بوی بد دهان فرد روبرویی برایمان غیر قابل تحمل بوده و ثانیه شماری می‌کردیم که صحبت‌های وی زودتر به پایان برسد.
حتی گاهی پس از بیدار شدن از خواب به سرعت دهان را با دست خود می‌پوشانیم تا شریک زندگی‌مان از بوی بد دهانمان احساس بدی نداشته باشد. همه این‌ها ما را به فکر رفع بوی بد دهان می‌اندازند.
بوی بد دهان در بسیاری از افراد یک مشکل غیر قابل تحمل است و باعث کاهش اعتماد به نفس در فرد و آزردگی اطرافیان می‌شود. این موضوع زمانی که فرد از بوی بد دهان خود آگاه نباشد برای اطرافیان آزار دهنده‌تر است. جای تعجب نیست که در همه‌ی فروشگاه‌ها قفسه‌هایی مملو از انواع آدامس و خوشبو کننده‌های دهان برای رفع بوی بد دهان وجود دارد. اما این محصولات راه حل موقت هستند زیرا علت اصلی این مشکل را برطرف نمی‌کنند. اگرچه بدبویی دهان یک فوریت پزشکی نیست، اما لازم است که درمان شود زیرا حدود 25 تا 30 درصد از جمعیت جهان با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند.
چرا دهان بد بو می‌شود؟
در دهان ما صدها باکتری زندگی می‌کنند و محل تجمع آن‌ها در حفره‌ی دهانی و بر روی زبان، لثه، فضای بین لثه و دندان و مسیر دستگاه گوارش قرار دارد. نوع بوی بد دهان با توجه به منبع یا علت اصلی آن می‌تواند متفاوت است.
بهداشت ضعیف دندان‌ها
مهم‌ترین و اصلی‌ترین علت بوی بد دهان عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است.
خواب و تغییرات دهان در خواب
در زمان خواب دهان خشک می‌شود و تولید بزاق کاهش می‌یابد به همین دلیل باکتری‌های عامل بوی بد در دهان بیش‌تر شده و بعد از بیدار شدن، دهان بد بو می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که آپنه خواب نیز می‌تواند باعث بوی بد دهان شود.
بیماری‌های داخلی
برخی بیماری‌ها باعث بدبویی دهان می‌شوند مثل: دیابت کنترل نشده، کتواسیدوز دیابتی، خشکی دهان (بزاق اثر ضد میکروبی دارد)، عفونت گلو، سینوزیت یا عفونت سینوس‌ها. و همچنین سرطان‌ها، اختلالات دستگاه گوارش مانند سوزش سر دل یا رفلاکس اسید معده (GERD)، استفراغ، زخم معده، انسداد روده، عدم تحمل لاکتوز، نارسایی کبد، نارسایی کلیه و عفونت دستگاه تنفسی فوقانی یا تحتانی.
بیماری‌های دهان و دندان
سنگ‌های لوزه که محل رایج تجمع باکتری‌ها هستند می‌توانند منبع بوی بد دهان باشند. عفونت در دهان، زخم‌های جراحی بعد از عمل جراحی در دهان، کشیدن دندان، پوسیدگی دندان، بیماری لثه یا زخم‌های دهان می‌توانند در دهان بوی بد ایجاد کنند.
داروها
برخی داروها با کاهش بزاق باعث بوی بد دهان می‌شوند. تجزیه‌ی برخی داروها مانند نیترات‌ها که در درمان درد قلبی استفاده می‌شوند، بعضی از داروهای شیمی درمانی و برخی مواد آرام بخش مانند فنوتیازین‌ها از داروهایی هستند که می‌توانند باعث بد بویی دهان شوند. افرادی که مکمل‌های ویتامینی را در دوزهای بالا مصرف می‌کنند نیز مستعد ابتلا به بوی بد دهان هستند.
مواد غذایی
پیاز و سیر رایج‌ترین و شناخته شده‌ترین تحریک کننده‌های بوی بد دهان یا هالیتوز هستند، اما موارد دیگری مانند قهوه و الکل به طور موقت باعث بوی بد دهان می‌شوند. پیاز و سیر حاوی روغن‌های تند و تیزی هستند که از طریق جریان خون به ریه‌ها منتقل می‌شوند. وقتی نفس می‌کشید، باقی مانده‌های این مواد با بازدم خارج می‌شوند.
دخانیات
افراد سیگاری نیز از این مشکل رنج می‌برند. استعمال دخانیات نه تنها باعث خشک شدن بزاق می‌شود بلکه می‌تواند درجه حرارت دهان را نیز بالا ببرد. در نتیجه دهان، محل پرورش باکتری‌ها می‌شود. نیکوتین موجود در سیگار و سایر دخانیات باعث شل شدن دریچه‌ی بین مری و معده (LES) می‌شود. این امر باعث رفلاکس اسید معده (بازگشت اسید معده به مری) می‌شود. سیگار کشیدن همچنین خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو، مری، معده لوزالمعده، کبد و روده‌ی بزرگ را افزایش می‌دهد. این موارد را به لیست دلایل خود برای ترک سیگار اضافه کنید.
بارداری
بارداری به خودی خود باعث بوی بد دهان نمی‌شود، اما حالت تهوع و بیماری صبحگاهی که در دوران بارداری شایع است ممکن است باعث بوی بد دهان شوند. علاوه بر این، تغییرات هورمونی، کمبود آب بدن و خوردن غذاهای مختلف به دلیل هوس یا ویار حاملگی نیز ممکن است بوی بد دهان در دوران بارداری را تشدید کنند.
آلرژی
مخاطی که در پشت حلق جمع می‌شود، منبع تغذیه‌ی باکتری‌هاست. این مشکل در آلرژی و عفونت سینوس‌ها (سینوزیت) دیده می‌شود.
اجسام خارجی
برخی کودکان اجسام خارجی را در حفره‌ی بینی خود فرو می‌کنند. این مسئله که بیش‌تر در کودکان دیده می‌شود باعث بوی بد دهان می‌شود.